Teatr Wielki, z cyklu przestrzeń publiczna Warszawy, kurcząca się

Teatr Wielki 

z cyklu przestrzeń publiczna Warszawy...

kurcząca się

Publikuję ten wpis w dobie gdy otaczają nas kolejne ogrodzone osiedla, a przestrzeń publiczna Warszawy maleje. Znika ona też z powodu zabudowywania kolejnych terenów zielonych,.

W tej sytuacji warto przypomnieć inicjatywy naszych przodków, którzy mieli zanikającą dziś świadomość konieczności budowania narodowej publicznej przestrzeni.

Postanowiłem zacząć od Teatru Wielkiego. 

Teatru Wielkiego zbudowanego w Warszawie, z inicjatywy mieszkańców Królestwa Polskiego. Zbudowanego w okresie po klęsce Napoleona, gdy krótko istniejące Księstwo Warszawskie rozgrabiły między siebie Prusy i Rosja, a dokończonego tuż po upadku Powstania Listopadowego. 

Dokończonego w okresie ostrych represji po upadku Powstania Listopadowego, pomimo utraty lwiej części patriotycznych naszych elit. Dokończonego w ramach sygnału "obcym się nie damy!". 

Koszty budowy Teatru Wielkiego pokrywało miasto Warszawa oraz skarb Królestwa Polskiego. Budynek wykonano na podstawie projektu Antonina Corazziego i Ludwika Kozubowskiego.

W kontekście przestrzeni publicznej, tak dziś w Warszawie znikającej bez widocznego przeciwdziałania władz miasta, warto przypomnieć: na przełomie XIX w i XX w władze Warszawy zagospodarowały dwa skwery przed Teatrem Wielkim, jako ogólnie dostępne. 

Scena Teatru Wielkiego, dopiero po przedstawieniu widać jak szerokie i głębokie jest pudło sceniczne. fot. Piotr Wujec

W momencie ukończenia budowy (1833 rok) Teatr Wielki w Warszawie był największą sceną na Świecie. 

Jeden z holi Teatru Wielkiego, fot. Piotr Wujec

Warto przypomnieć tragiczne losy gmachu Teatru Wielkiego. 

Niemcy celowo zbombardowali i zniszczyli fasadę Teatru Wielkiego podczas oblężenia naszego miasta w 1939 roku.

W okresie Powstania Warszawskiego Teatr Wielki był w rękach Niemców. Nasi natomiast trzymali przeciwna stronę Placu Teatralnego, w tym Pałac Blanka (tam poległ K.K. Baczyński) oraz Pałac Jabłonowskich (w XIX w. po rozebraniu ratusza na rynku Starego Miasta stał się on ratuszem Warszawy). Budowle te wraz budynkiem Banku Polskiego stanowiły główne punkty obrony Starówki w tym rejonie. 

Niemcy rozstrzeliwali w ruinach Teatru Wielkiego pojmanych cywili i obrońców Starówki.

Po stłumieniu Powstania Niemcy zniszczyli w metodyczny sposób Teatr Wielki, tak jak szereg innych zabytków Warszawy m.in. wspomniany Pałac Jabłonowskich. Jeszcze takie jak ja czterdziestolatki ... pamiętają pomnik Nike w miejscu gdzie niedawno odbudowano ten pałac. 

Orkiestron Teatru Wielkiego w Warszawie, fot. Piotr Wujec

fot. Piotr Wujec

Na koniec powyższe wtrącenie w formie filmowej, na zasadzie swobodne widzenie desek Teatru Wielkiego:):
dla rusofobów drapieżne pazury białego niedźwiedzia sięgają po polską sztukę...
dla melomanów - piękno działa Czajkowskiego pt. "Dziadek do orzechów".

Piotr Wujec

O autorze: Piotr Wujec - pasjonat łażenia po górach i żagli (sternik jachtowy), miłośnik rodzinnego miasta Warszawy, pasjonat lotnictwa, ukończył Zarządzanie Infrastrukturą Lotniczą na Wydziale Inżynierii Lądowej Politechniki Krakowskiej im. Tadeusza Kościuszki, Prawo Lotnicze na Uczelni Łazarskiego oraz kurs szybowcowy Aeroklubu Warszawskiego. 

Zawodowo Piotr Wujec jest prawnikiem, absolwentem Uniwersytetu Warszawskiego, doktorantem w Instytucie Prawa Upadłościowego i Restrukturyzacyjnego Uczelni Łazarskiego.