Warszawa M 20-57, Warszawa model 200, model 201, model 203, model 204. Polskie konstrukcje

 Warszawa M20-57

Warszawa model 200, model 201, model 203, model 204

z cyklu polskie konstrukcje 

 

 Wprowadzenie

 

    Kilka ciekawostek o pierwszym samochodzie osobowym produkowanym seryjnie w Polsce po II Wojnie Światowej marki „Warszawa”. Samochód Warszawa był produkowany w latach 1951–1973 przez Fabrykę Samochodów Osobowych w Warszawie, fabrykę znaną pod skrótem FSO.  

    Warszawa to samochód początkowo produkowany w oparciu o konstrukcję radzieckiego samochodu M20 Pobieda (Автомобиль Победа. Polska zapłaciła Rosji Radzieckiej ponad 380 mln złotych za dokumentację techniczną wraz z oprzyrządowaniem maszyn i niezbędnymi formami do produkcji rosyjskiego auta Pobieda z silnikiem M20, wzorowanego na autach amerykańskich.

 

Spis treści:  

 

    PL

1. Polonizacja produkcji.

2. Warszawa M20-57/Warszawa 200

3. Warszawa model 201

4. Warszawa model 203 oraz 204, wyróżniająca je przednia szyba i inne zmiany

5. Ciekawostki.

    5.1. Francuski akcent modelu 203 oraz modelu 204;

    5.2. Prędkość;

    5.3. Jak rękawice bokserskie;

    5.4. Warszawa pick-up;

    5.5. Jaka była skala modernizacji Warszawy?

6. Podsumowanie. Czas produkcji, ilość i skutek. 

 

EN

1. Polonization of production.
2. Warsaw M20-57 / Warsaw 200.
3. Warsaw model 201.
4. Warsaw model 203 and 204, distinguished by the windshield and other changes
5. Trivia.
    5.1. French accent of the 203 and 204 models;
    5.2. Speed;
    5.3. Like boxing gloves;
    5.4. Warsaw pick-up;
    5.5. What was the scale of Warsaw modernization?
6. Summary. Production time, quantity and effect.

 

1. Polonizacja produkcji. 

 

    Pierwsza Warszawa M-20 zmontowana z części sprowadzonych z Rosji Radzieckiej zjechała z linii produkcyjnej fabryki FSO w Warszawie dnia 6 listopada 1951 roku.

    We wrześniu 1953 zmontowano w polskiej fabryce silnik Warszawy o nazwie „M-20” w całości z części polskich. Następnie w  marcu 1954 wykonano pierwsze nadwozie z polskich wytłoczek.

    Sukcesem dla polskiej fabryki był rok 1956 gdyż wówczas fabrykę opuściła pierwsza Warszawa w całości zmontowana w FSO z polskich podzespołów.

    Konstrukcja radziecka była następnie rozwijana przez polskich inżynierów z FSO, w modelu oznaczonym „M20 model 57”, a niedługo później nazwą „Warszawa 200” (do 1960 r.). Oba modele poniżej na zdjęciu.

 

 

Z lewej Warszawa model 200, z prawej Warszawa model m20, Warszawa model M-20. fot. Piotr Wujec

 

Modele produkowane w FSO w Warszawie:

• Warszawa M-20 (1951–1957),
• Warszawa M-20 model 57 (1957–1960) (później zwana 200),
• Warszawa 201 (1960–1964),
• Warszawa 202 (1962–1964),
• Warszawa 223/224 (1964–1973.

 

2.Warszawa M20-57/Warszawa 200

 

    Poważniejsza modernizacja modelu miała miejsce w 1957. Nowy model wprowadzono do produkcji od 1958 pod nazwą „M20 model 57”, po kolejnych modyfikacjach nazwany „Warszawa 200”. Jest to konstrukcja radziecka zmieniona i rozwijana przez polskich inżynierów z FSO w Warszawie.  

    Na pierwszy rzut oka „Warszawa 200” posiada znak szczególny, czyli charakterystyczną strzałę osadzoną na masce, vide zdjęcie poniżej. 

 

Z lewej Warszawa model 200, z prawej Warszawa model M20, skrajnie z prawej Polonez. fot. Piotr Wujec

 

 

    Modernizacji była dokonywana w „Warszawa 200” w silniku poprzez przekonstruowania silnika i wzrost momentu obrotowego i mocy maksymalnej o 2 KM do 52 KM (38,2 kW). 

    Nawet tak mały wzrost mocy silnika wpłynął na zwiększenie prędkości maksymalnej z 105 km/h do 115 km/h, poniżej zdjęcie silnika.

 

fot. Piotr Wujec

 

    Zmiany były też w kabinie pasażerskiej, m.in.: dźwignię kierunkowskazów umieszczono pod nowym kołem kierownicy, do tego Polacy wprowadzili w kabinie: nowy  pierścieniowy przycisk sygnału  dźwiękowego na kierownicy popielniczkę i dwukolorową tapicerkę. 

 

 

fot. Piotr Wujec

fot. Piotr Wujec

 

3. Warszawa model 201

 

    Do 1960 roku zaprojektowano i wprowadzono do produkcji polskiej konstrukcji samochód Warszawa pod nazwą „Warszawa model 201”. Przy projektowaniu tej polskiej konstrukcji oparto napęd na francuskiej jednostce napędowej o nazwie „Etendard” o pojemności 2,1 l firmy Renault. Pierwszy prototyp silnika został zbudowany przez polskich inżynierów w 1958, a do produkcji seryjnej wprowadzony został w 1962. 

    Warszawa 201 otrzymała w sumie 200 zmian technicznych w porównaniu do wcześniejszych modeli. Model 201 wprowadzony do produkcji w 1960 roku był stworzony przez polski zespół:

zaprojektowanie - inż. Cezarego Nawrot,

prace konstrukcyjne - inż. Roman Skwarek,

dokumentacja techniczna - zespół pod kierownictwem inż. Stanisława Łukaszewicza.

  

Pojawiły się w kolejnych modelach Warszawy piękne detale. 

 

 

fot. Piotr Wujec AD 2018

 

 

4. Warszawa model 203 oraz 204 

wyróżniająca je przednia szyba i inne zmiany 

 

    W 1964 wprowadzono do produkcji warszawskiej fabryki nowe dwa modele: Warszawa model 203, z silnikiem górnozaworowym (o nazwie S21), Warszawa model 204 z dolnozaworowym silnikiem (M20).

    Nowe modele wyposażono także w inną atrapę chłodnicy, zderzaki, klosze lamp kierunkowskazów oraz panoramiczną, giętą jednoczęściową szybę przednią, vide zdjęcie poniżej. 

 

 

Warszawa model 201 z lewej, Warszawa model 203 z prawej. fot. Piotr Wujec

 

fot. Piotr Wujec

 

    Model Warszawa 201, Warszawa 203 i Warszawa 204  najwięcej sprzedano na Węgry, do Bułgarii, krajów Skandynawskich. 

 

5. Ciekawostki.

 

5.1. Francuski akcent modelu 203 oraz modelu 204

    Mimo tzw. „Żelaznej kurtyny” dzielącej do 1989 roku Europę na komunistyczną i Kapitalistyczną, to Warszawa model 201 w wersji: model Warszawa 203 i Warszawa 204 wywołała zamieszanie na rynku kapitalistycznym.

    Cztery lata po rozpoczęciu produkcji modeli Warszawa 203 i 204, w roku 1968 do polskiej fabryki FSO zgłosił skragę francuski koncern Peugeot. Zażądał Peugeot zmiany nazw polskich samochodów modeli 203 oraz 204. Uzasadniali to oczekiwanie Francuzi faktem, że obydwa oznaczenia (203 oraz 204) były już od kilku lat wykorzystywane i zastrzeżone przez Francuzów. Polacy zgodzili się z Francuzami i polski samochód został przemianowany na Warszawę model 223 i model 224.

 

 

fot. Piotr Wujec

 

5.2. Prędkość

Model Warszawa 203 osiągał aż 130 km/h!  

Pierwszy Warszawy model M 20 tylko max 105 km./h…

 

5.3. Jak rękawice bokserskie

    Warszawa model 203, model 204 - siedzenia otrzymały sprężyny amortyzujące, obie kanapy zostały pokryte skajem i tkaniną mającymi polepszyć komfort podróży na przednich i tylnych fotelach. Siedzenia (kanapy) miały  w środku wyściółkę identyczną jak rękawice bokserskie w tym okresie. Ta wyściółkę kanap w samochodzie Warszawa stanowiła sprasowana trawa morska.

    Faktycznie trawa moreska zwiesza komfort, czego sam doświadczyłem, jako dziecko, podczas pojedynków tymi rękawicami z moim Bratem… Jako rocznik 1971 dostałem rękawice bokserskie wypełnione trawą morską mając chyba 10 lat. Przydały się…

 

5.4. Warszawa pick-up. W roku 1958 zadebiutowało nadwozie typu pick-up, vide zdjęcie poniżej.

 

fot. Piotr Wujec

 

 

5.5. Jaka była skala modernizacji Warszawy?

    Od 1951 do 1973 Warszawa doczekała się ponad 4000 zmian konstrukcyjnych. To dużo w ciągu 22 lat. Masa Warszawy zmalała przez te 22 lat dzięki polskiej oszczędności:

    na blachach zaoszczędzono ponad 110 kilogramów,

    na odlewach około 13 kilogramów,

    na stalowych profilach blisko 31 kilogramów,

    na spoiwach ponad 18 kilogramów,

    co ważne na metalach kolorowych aż ponad 8 kilogramów.

 

 

 

fot. Piotr Wujec

 

 

6.      Podsumowanie. Czas produkcji, ilość i skutek.

 

Czas.

    Wyprodukowanie jednej Warszawy zajmowało około aż 240 godzin roboczych (roboczo godzin). Owszem proces produkcji poddawano modernizacji, maksymalny poziom produkcji rocznie wynosił tylko od 15 000 do 18 000 sztuk samochodów.

 

Ilość.

    W ciągu 22 lat wyprodukowano w warszawskich zakładach FSO 254 471 samochodów Warszawa wszystkich modeli.

 

Skutki.

    Skutkiem produkcji było czasochłonne w obsłudze auto, mające poniższe:

Wady to nakład pracy kierowcy w samochodzie Warszawa obejmujący:

- około 30 punktów regularnego smarowania,

 - układ hamulcowy trzeba było ustawiać co 2000 kilometrów,

- olej wymieniać co 5000 kilometrów,

- luz zaworowy był niezwykle trudny w regulowaniu.

Zalety aut Warszawa:

- dobra dzielność terenowa – duży prześwit,

- stosunkowo prosty silnik – mniejsza awaryjność,

- duży bagażnik. 

 

 

fot. Piotr Wujec

 

Dziękuję za uwagę

Piotr Wujec

19 – 20 luty 2022 r.

Informacje o autorze tekstu i zdjęć na:

 https://piotrwujec.pl/kilka-slow-od-siebie/