Kanał Niegociński. Polskie konstrukcje 19. Mazury

 

Kanał Niegociński. Polskie konstrukcje 19. Mazury

 

Kanały maja swój urok dla żeglarzy, szczególnie gdy płynie się nim raz na 30 lat😊. Jak ja po 30 latach z moim przyjacielem we wrześniu 2022 r. kiedy znowu płynęliśmy Kanałem Niegocińskim. 

Byłem miło zaskoczony wynikiem dokonanego w latach 2018-2019 remontu Kanału Niegocińskiego. Kanał ten ma swój urok, sami zobaczcie.

Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Wejście do Kanału Niegocińskiego od strony Jeziora Kisajno. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński po oddaniu go ponowie do użytku w 2019 roku ma obecnie głębokość około 1,5 m, czyli większą niż kiedyś. Po remoncie wzrosła ta głębokość o kilkadziesiąt centymetrów, co ma znaczenie dla żeglarzy. Do tego podczas remontu w 2018 roku naprawiono brzegi kanału istotne dla burłaczenia.

Kanał Niegociński wejście do kanału od strony Jeziora Tajty. fot. Piotr Wujec

  

Praktycznie rok po roku żeglowałem na studiach po Wielkich Jeziorach Mazurskich. Pamiętam Kanał Niegociński z pierwszej połowy lat 90 tych XX w. Wówczas kanał był płytki, ze zniszczonymi brzegami. Od 2019 roku to już zupełnie inny kanał.

Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Wówczas 30 lat temu mieliśmy łódkę bez silnika (mały jacht kabinowy z 4 osobową kabiną typ „Foka” idealny dla czterech studentów, bo tani). Nie mając silnika żeglarze burłaczą. Dobry sport i wymagająca siły zaprawa. W tym wypadku nie tylko poranna lecz czasami wieczorna zaprawa...

 

Co to jest burłaczenie?

Burłaczenie to ciągnięcie za sobą po kanale na możliwie długiej linie (cumie) łódki (czyli jachtu). Dla burłaczenia jest istotne aby brzegi kanału były utwardzone umożliwiające marsz żeglarza z liną na plecach. Celem umożliwiania burłaczenia od setek lat kanały były tak budowane, aby było można iść po utwardzonym ich brzegu.

 

Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

 

Po remoncie Kanału Niegocińskiego są na nim miejsca gdzie brak szans na przejście celem burłaczenia, z drugiej strony dziś to zupełnie inne czasy. Łódki maja silniki…

W tym miejscu trudno kontynuować burłaczenie. Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński przechodzi przez urokliwe Jezioro Tajty gdzie znajduje się wiele żeglarskich przystani. Obok kanału jest miejscowość Piękna Góra, z której przez wiele lat wraz z moja rodziną rok po roku czarterowałem jacht na tygodniowy rodzinny wypad.

Jezioro Tajty. Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec
 

Jachty cumujące w Pięknej Górze, Kanał Niegociński. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński, ostatni wiadukt mijany płynąc w kierunku Jeziora Kisajno. fot. Piotr Wujec

Kanał Niegociński wyjście z kanału na Jezioro Kisajno. fot. Piotr Wujec

 

Krótka historia Kanału Mazurskiego

 

Kto wymyślił system kanałów na Mazurach?

 

Polak Józef Naronowicz-Naroński będąc w XVII wieku nadwornym kartografem księcia pruskiego (Prusy Książęce), sporządził szczegółowy projekt mazurskiego systemu wodnego.

Inny Polak Samuel Suchodolec, a po nim Jego syn Jan Suchodolec kontynuowali prace nad pomysłem Narońskiego dotyczącym budowy systemu kanałów, projektowali oni przebieg kanałów.

Wszyscy oni byli polskimi arianami (Bracia Polscy), jak widać ten polskiego pochodzenia odłam chrześcijaństwa (ruch religijny Arian) wydał wybitnych konstruktorów.  

 

Uwieńczeniem prac tych trzech wybitnych polskich konstruktorów było wprowadzenie w życie ich pomysłów od 1764 r., na skutek politycznych decyzji namiestnika Króla Pruskiego w Prusach Książęcych Johanna Friedricha von Domhardta. Wówczas tzw. „projekt kanałów Suchodolców” zaczęto realizować.

W latach 1765-1772 na bazie projektów Polaków pruskie władze przekopały liczne kanały łączące jeziora: Mamry z Niegocinem, Niegocin z Tałtami, Bełdanami i dalej aż z Jeziorem Nidzkim. W północnej części Wielkich Jezior powstały wówczas kanały, od północy wymieniając w stronę południa (na mapie Polski poniżej zaznaczyłem opisywany obszar):

Węgorzewski (0,92 km),

Sztynorcki (0,17 km),

Giżycki (2,13 km),

Piękna Góra (0,15 km),

Niegociński (1,20 km).

źródło domena publiczna Internet.

O kanałach mazurskich w południowej części Wielkich Jezior Mazurskich zrobię osobny wpis.

Kanał Niegociński, fot. Piotr Wujec

 

Powody budowy kanałów mazurskich.

Inwestycje - budowy szeregu kanałów (dających łącznie licząc z jeziorami drogę wodną przekraczająca 120 km) wykonano celem spławiania tym szlakiem wodnym: zboża, soli, drewna. Inwestycja ta wsparła rozwój miast na Mazurach, takich jak, np.:

Węgorzewo, Giżycko, Mikołajki, Ruciane Nida, Pisz.  

Województwo Warmińsko Mazurskie źródło domena publiczna 

 

Wniosek jest prosty. Rozbudowa dróg wodnych, w tym kanałów ma sens z punktu widzenia zapewnienia rozwoju państwa, każdego państwa, w tym mojego - Polski. Istotnym jest dobry wybór przebiegu nowo budowanych dróg (wodnych też) lub linii kolejowych z poszanowaniem prawa obywateli do informacji, konsultacji, wpływu na decyzje rządzących.

Dziękuję za uwagę

Piotr Wujec