Twardy PT 91
W 2015 roku przed wyborami parlamentarnymi rządząca wówczas koalicja PO-PSL zorganizowała wielką defiladę w Warszawie z okazji Dnia Wojska Polskiego. Miałem przyjemność na niej być z moimi synami. Wówczas zrobiłem sporo zdjęć PT-91 „Twardego”, który jest stosunkowo udaną polską konstrukcją opartą na rosyjskim (sowieckim) czołgu T-72M1.
 |
| PT-91 Twardy, fot. Piotr Wujec AD 2015 |
Krótka historia konstrukcji
Konstruowanie „Twardego” rozpoczęto w lipcu 1991 roku. Zespołem polskich konstruktorów kierował inż. Karol Chodkiewicz. Czołg „Twardy” PT-91 jest polską modernizacją dobrych radzieckiej konstrukcji czołgów T-72M1 (zwrotne, niska sylwetka, duża szybkostrzelność dzięki automatowi ładowania).
W 1992 roku powstał prototyp czołgu PT-91, pod nazwą „Twardy” on został zaprezentowany w 1993 roku.
Czołg „Twardy” PT-91 był produkowany w Polsce, w tym jego silnik czołgowy, który powstawał w warszawskich zakładach PZL „Wola”. Polska straciła w 2011 roku zdolność do produkcji nowych polskich czołgów…
Liczę na odbudowę tej zdolności.
Czołg PT-91 był produkowany na potrzeby naszej armii do 2002 roku, natomiast do 2009 roku była produkowana w Polsce wersja eksportowa polskiego czołgu dla Sił Zbrojnych Malezji pod nazwą PT-91M.
 |
| PT-91 Twardy, fot. Piotr Wujec AD 2015 |
Ilość czołgów
Wojsko Polskie do 2002 roku otrzymało 233 czołgów PT-91 w różnych odmianach. Część z „Twardych” było nowymi czołgami (92 szt.). Reszta powstała na skutek głębokiej przebudowy czołgów T-72M1.
W lutym 2022 roku nasze Wojsko Polskie miało ponad 800 czołgów. Od lutego 2022 r. aż połowę polskich czołgów ZA DARMO oddali nasi politycy Ukrainie.
Oddaliśmy Ukrainie aż 60 „Twardych”, do tego ponad 300 szt. czołgów T-72M, T-72M1 i T-72M1R, do tego 14 „Leopardów”.
Dziś pozostało w Wojsku Polskim mało Twardych, tj.:
32 PT-91,
27 PT-91MA,
113 PT-91MA1.
Lata zajmie odbudowa polskiego potencjału pancernego...
 |
| PT 91 Twardy fot. Piotr Wujec AD 2015 |
Detale PT-91
Uzbrojenie
- armata gładkolufowa 2A46 (kąt podniesienia armaty wynosi max. +15°, min. -5°), ten oręż pozostał w PT-91 bez zmian w stosunku do czołgu T-72M1, zdecydowały zbyt duże koszty wymiany;
- karabin maszynowy PKT kal. 7,62 mm, który jest sprzężony z armatą;
- wielkokalibrowy karabin maszynowy NSW kal. 12,7 mm umieszczony na wieży.
Maskowanie i czujniki
- dwa zespoły wyrzutni granatów dymnych na bokach wieży czołgu (obejmujące 12 wyrzutni granatów dymnych 902A i 12 wyrzutni granatów przeciw promieniom lasera Tellur);
- cztery czujniki polskiej konstrukcji systemu ostrzegawczego Obra (z przodu i po bokach wieży).
Obra to system, który po wykryciu oświetlenia czołgu promieniem laserowym analizuje rodzaj promienia, a następnie sam system decyduje czy czołg odpala w kierunku pochodzenia sygnału (promienia) granaty dymne opisane powyżej.
 |
| PT 91 Twardy, fot. Piotr Wujec AD 2015 |
Kierowanie ogniem
- polskiej konstrukcji system kierowania ogniem Drawa, zwiększający celność;
- polskie systemy typu KLW-1 Asteria kamer termowizyjnych wprowadzane od 2014 roku;
- nowe nocne polskie przyrządy obserwacyjne,
mianowicie zamiast aktywnych (TPN-1-49-23, TKN-3) zastosowano bezpieczniejsze pasywne noktowizyjne, tj.: POD-72 dowódcy, PNK-72 Radomka mechanika kierowcy, PCN-A lub TES działonowego.
Od 2018 roku trwała kosztowna dla polskiego podatnika przebudowa systemów optycznych Twardych. Odbywał się montaż polskiej konstrukcji ZMKT. Polski zestaw ZMKT stanowi komplet zastępujący w systemie dawny SKO‑1T (SKO system kierowania ogniem), poprzez wymianę na nową kamerę termowizyjną KLW‑1.
Może bardziej konkretnie?
Ok już piszę. Zestaw ZMKT obejmuje: kamerę termowizyjną (KLW-1 Asteria), adapter zapewniający połączenie mechaniczne kamery termowizyjnej (KLW-1) z główką peryskopową celownika działonowego (SKO Drawa-T), wyświetlacz działonowy (WD‑1), monitor działonowy (MD-1), monitor wielofunkcyjny (MFM‑2) i pakiet kabli (KZ1÷KZ3).
To jest polski sprzęt. Dla bezpieczeństwa Polski kluczowym jest posiadanie możliwie dużej ilości polskiego wyposażenia w naszych czołgach, tak aby można je było modernizować bez wiedzy i zgody innych państw.
Ochrona
Polscy konstruktorzy znacząco zwiększyli ochronę „Twardych” zarówno bierną jak i czynną.
Pancerz Twardego pokryty został kostkami polskiej konstrukcji pancerza reaktywnego ERAWA. Pancerz ten skokowo zwiększył odporność czołgu na wszelkiego typu głowice kumulacyjne bez prekursora oraz niektóre pociski podkalibrowe. Z dostępnych danych wiemy, że przy użyciu kostek ERAWA następuje zmniejszenie przebijalności pancerza czołgów PT-91 nawet od 50% do 70%. Mało tego, dzięki pokryciu kostek pancerza reaktywnego polskiej konstrukcji warstwą absorbującą (absorbera) fale radarowe, w Twardych zmniejszono zasięg wykrycia czołgu przez radary pola walki aż o ok. 50%!!!
W Twardych inaczej skonstruowano fotele załogi, tak aby absorbowały energię wybuchu. Zamontowano fartuchy ochronne z boku celem ochrony kół i zespołu przeniesienia napędu. Trudno wymienić wszystkie ulepszenia...
PT-91 jest wykonany ze spawanych płyt stalowych, wzmocnionych kompozytem. Pancerz czołowy kadłuba czołgu jest warstwowy o grubości 230 mm. Dzięki nachyleniu pancerza i kształcie czołgu, celem przebicia pancerza pocisk musi pokonać (zależnie od miejsca) ok. 500–600 mm.
 |
| PT 91 Twardy fot. Piotr Wujec AD 2015 |
Podsumowując
Czołgi PT-91 charakteryzują się silną osłoną, też dodatkową wzmacniającą pancerz za pomocą modułów wybuchowego pancerza reaktywnego ERAWA-1 i ERAWA-2
Silnik
Znacznie wzmocniono jednostkę napędową w stosunku do czołgu T72 poprzez montaż w Twardych (zamiast silnika W-46 o mocy 780 KM) nowego silnika S-12U o mocy 850 KM. Polskiej konstrukcji silnik S-12U zamontowany w Twardych został opracowany w Zakładach PZL Wola i jest zmodernizowaną wersją silnika W-46 (W jak Wola, dzielnica Warszawy mojego dzieciństwa i czasów licealnych).
Silnik S-12U jest: 12 cylindrowy, wysokoprężny, czterosuwowy, chłodzony cieczą, zbudowany w układzie V i posiada pojemność 38 900 cm³ i masę 980 kg.
Czytałem, że ostatnio w UE są prowadzone pracę nad zbudowaniem założeń „ekologicznej” armii, czyli kolejny prezent Brukseli dla Moskwy. Moim zdaniem - ojca dwóch synów z kategorią A - armia ma być skuteczna, ma mieć silniki wysokoprężne (ten rodzaj paliwa jest mniej palny do benzyny czy akumulatorów, co się nawet same zapalają w „elektykach”). Bardzo mnie martwi ekologiczny bełkot w UE, ten bełkot w mojej opinii mogą wydawać tylko ci, co na wypadek wojny uciekną korzystając ze swojego bogactwa.
Podsumowując
W 2015 roku patrząc na wielką defiladę zorganizowaną przed wyborami przez rząd PO – PSL, patrząc na moich synów, miałem refleksję o tym, aby nigdy nikt nas nie zaatakował, o potrzebie zbrojenia się Polski.
Wówczas nikt z nas nie przypuszczał, że zagrożenie stanie się tak realne...
... jak jest od 2022 roku…
Dziękuję za uwagę
Piotr Wujec
https://piotrwujec.pl/kilka-slow-od-siebie/
Komentarze
Prześlij komentarz
Zwracam się z prośbą o uważne przeczytanie poniższej informacji.
Na swoim blogu toleruję w komentarzach każdą opinię, jest mi obca poprawność polityczna. Poprawność to zabójczyni wolności .
Czy cenzuruję komentarze?
Nie. Cenzura jest zakazana w Konstytucji RP, a ja cenię sobie wolność słowa i prawo.
Na swoim blogu usuwam jedynie wulgarne komentarze. Proszę unikajmy wulgaryzmów.
Czym jest tolerancja?
Tolerancja to zgoda osoby tolerancyjnej na istnienie w przestrzeni publicznej opinii, ideologii czy tekstów, zupełnie obcych poglądowo takiej osobie tolerancyjnej.
Oznacza to zgodę osoby tolerancyjnej na istnienie i głoszenie poglądów z jakimi się osoba tolerancyjna nie zgadza.
Czym innym od tolerancji jest brak kultury, polegający na ubliżaniu osobom o innych poglądach.
Tak jak pisałem powyżej, ja na swoim blogu toleruję każdą opinię w komentarzu, jest mi obca poprawność polityczna, z jednym ale:
ale nie będę tolerował na moim blogu języka wulgarnego.
Podsumowując.
Informuję o możliwości zaniechania publikacji na swoim blogu komentarzy o treści wulgarnej.